Linux Sandbox

Linux Sandbox İstifadə Sahələri

1. Test üçün: Proqram inkişaf etdiriciləri yeni tətbiqləri və ya yeniləmələri sınaqdan keçirmək üçün sandbox mühitindən istifadə edə bilərlər. Bu, mümkün xətaların ana sistemdə problem yaratmadan aradan qaldırılmasına imkan tanıyır.
2. Təhlükəsizlik: Təhlükəsiz olmayan və ya bilinməyən proqramların işlədilməsi zamanı sistemin zərər görməsinin qarşısını almaq üçün istifadə olunur. Sandbox, bu proqramların yalnız müəyyən resurslara girişinə icazə verir.
3.  Öyrənmək üçün: İstifadəçilər yeni alətləri və ya komandaları sınaqdan keçirmək üçün sandbox mühitləri yarada bilərlər. Bu, sınaqların ana sistemdə problem yaratmadan aparılmasına imkan tanıyır.

Populyar Linux Sandbox tool-lar

1. Firejail: İstifadəçilərin tətbiqləri izolyasiya olunmuş bir mühitdə işlətmələrinə imkan verən bir sandbox alətidir. Sistem resurslarını və şəbəkə bağlantılarını məhdudlaşdıraraq tətbiq təhlükəsizliyini artırır.
2. Docker: Tətbiqlərin konteynerlərdə işlədilməsini təmin edir. Hər konteyner, öz asılılıqları ilə birlikdə izolyasiya olunmuş bir mühitdə işləyir.
3. Flatpak: Tətbiqlərin müstəqil şəkildə işlədilməsinə imkan tanıyır. Hər tətbiq öz kitabxanalarını və asılılıqlarını içərə bilər.
4. Snap: Ubuntu və digər paylamalarda tətbiqləri izolyasiya olunmuş şəkildə paylamaq üçün istifadə olunur. Snap paketləri, asılılıqları ilə birlikdə gəlir və hər biri öz mühitində işləyir.

Necə başalamaq olar?

Bir sandbox mühiti yaratmaq üçün istifadə etmək istədiyiniz aləti quraşdıra bilər və sonra tətbiqləri izolyasiya olunmuş şəkildə işlətməyə başlaya bilərsiniz. Məsələn, Firejail istifadə edirsinizsə, aşağıdakı kimi sadə bir əmr ilə bir tətbiqi başlada bilərsiniz:

Bu əmr, Firefox brauzerini bir sandbox daxilində işə salır.

Nəticə olaraq

Linux sandbox, proqram inkişafı və təhlükəsizlik baxımından əhəmiyyətli bir alətdir. Belə bir mühit, istifadəçilərin sistemlərini qorumağa kömək edərkən, eyni zamanda yeni proqramları sınaqdan keçirmələrinə imkan tanıyır. Hansı aləti seçəcəyiniz, ehtiyaclarınıza və istifadə senarilərinizə bağlıdır.

Linux sandbox mühitləri, tətbiqləri izolyasiya edərək daha təhlükəsiz bir mühitdə işlətmək üçün müxtəlif alətlər təqdim edir. Aşağıda ən populyar Linux sandbox alətlərini və onların xüsusiyyətlərini təqdim edirəm:

1. Firejail

• Açıklama: Firejail, tətbiqları izolyasiya edilmiş bir mühitdə çalışdırmağa imkan verən bir sandbox alətidir.
• Xüsusiyyətlər:
  • Sistem resurslarına (disk, şəbəkə) girişi məhdudlaşdırır.
  • Asan quraşdırma və istifadəyə malikdir.
  • Tətbiqların təhlükəsizliyini artırır.

2. Docker

• Açıklama: Docker, konteyner texnologiyası vasitəsilə proqramları izolyasiya edilmiş mühitlərdə çalışdırmağa imkan verir.
• Xüsusiyyətlər:
  • Hər konteyner öz asılılıqları ilə birlikdə çalışır.
  • Ölçeklenebilirlik və portativlik təqdim edir.
  • İstifadəçilərə microservices arxitekturasını həyata keçirməyə imkan tanıyır.

3. Flatpak

• Açıklama: Flatpak, Linux sistemlərində tətbiqləri müstəqil şəkildə çalışdırmaq üçün istifadə olunur.
• Xüsusiyyətlər:
  • Tətbiqlər izolyasiya olunmuş bir mühitdə çalışır.
  • Asılılıqlar ilə birlikdə gəlir.
  • Farklı Linux paylamalarında eyni tətbiq versiyalarını işlətməyə imkan verir.

4. Snap

• Açıklama: Snap, Canonical tərəfindən hazırlanmış bir paket meneceridir və tətbiqləri izolyasiya olunmuş şəkildə paylamaq üçün istifadə edilir.
• Xüsusiyyətlər:
  • Hər Snap paketi, asılılıqları ilə birlikdə gəlir.
  • Tətbiqlərin asan quraşdırılmasını və güncellenməsini təmin edir.
  • Avtomatik yeniləmələr və geri qaytarma imkanları təqdim edir.

5. LXC (Linux Containers)

• Açıklama: LXC, Linux nüvəsi tərəfindən dəstəklənən konteynerlər yaratmaq üçün istifadə olunan bir alətdir.
• Xüsusiyyətlər:
  • İstifadəçilərə tam Linux sistemlərini izolyasiya olunmuş mühitlərdə çalışdırmağa imkan verir.
  • Daha az resurs istehlakı ilə daha performanslıdır.

6. Bubblewrap

• Açıklama: Bubblewrap, tətbiqlərin izolyasiya olunmuş mühitdə çalışdırılmasına imkan verən bir alətdir, daha çox Flatpak ilə birlikdə istifadə olunur.
• Xüsusiyyətlər:
  • İstifadəçilərə sistem resurslarına giriş hüququnu məhdudlaşdırmağa imkan verir.
  • Asanlıqla konfiqurasiya edilə bilər.

Hər bir sandbox alətinin özünəməxsus xüsusiyyətləri və istifadəsi var. Seçim, layihənin tələblərinə, mühitə və istifadəçilərin ehtiyaclarına əsaslanmalıdır. Hər bir alət, proqramların təhlükəsizliyini artırmaq və izolyasiya olunmuş bir mühitdə test etmək üçün geniş imkanlar təqdim edir.

Linux sandbox mühitini yaratmaq və işlətmək üçün müəyyən sistem tələbləri və proqram təminatı tələbləri mövcuddur. Bu tələblər istifadə etdiyiniz konkret sandbox alətinə görə dəyişə bilər. Aşağıda, yaygın Linux sandbox alətləri üçün ümumi tələbləri təqdim edirəm:

1. Ümumi olaraq tələblər

• Linux Dəyişdirilməsi: Sandbox alətləri, adətən, Linux mühitində işlədilir. Linux-nin daha yeni versiyalarından birini istifadə etməyiniz tövsiyə olunur.
• Kernel Versiyası: Bəzi alətlər üçün spesifik Linux kernel versiyaları tələb oluna bilər. Məsələn, LXC və Docker üçün kernelin 3.10 və ya daha yuxarı versiyası tələb olunur.
• İnternet Bağlantısı: Alətlərin quraşdırılması və güncellenməsi üçün internet bağlantısına ehtiyacınız ola bilər.

2. Firejail

• Sistem Tələbləri:
  • Linux nüvəsi 3.5 və yuxarı.
  • libseccomp kitabxanası.
• Quraşdırma: Firejail, əksər Linux paylamalarında (Debian, Ubuntu, Fedora və s.) standart paket meneceri ilə quraşdırıla bilər.

3. Docker

• Sistem Tələbləri:
  • Linux nüvəsi 3.10 və yuxarı.
  • aufs, overlay, və ya btrfs fayl sistemləri.
• Quraşdırma: Docker, sisteminizdə apt, yum və ya digər paket menecerlər vasitəsilə asanlıqla quraşdırıla bilər.

4. Flatpak

• Sistem Tələbləri:
  • flatpak alətinin sistemə quraşdırılması.
  • Flatpak tətbiqləri üçün runtime tələb oluna bilər (məsələn, org.freedesktop.Platform).
• Quraşdırma: Flatpak, əksər Linux paylamalarında asanlıqla quraşdırıla bilər.

5. Snap

• Sistem Tələbləri:
  • snapd xidmətinin quraşdırılması.
  • Linux nüvəsi 2.6.32 və yuxarı.
• Quraşdırma: Snap, Ubuntu-da standart olaraq gəlir, digər paylamalarda isə snapd paketini quraşdırmaq lazımdır.

6. LXC (Linux Containers)

• Sistem Tələbləri:
  • Linux nüvəsi 3.8 və yuxarı.
  • lxc paketinin quraşdırılması.
• Quraşdırma: LXC, əksər Linux paylamalarında standart paket meneceri ilə quraşdırıla bilər.

7. Bubblewrap

• Sistem Tələbləri:
  • bubblewrap alətinin quraşdırılması.
  • user namespaces-in dəstəyi.
• Quraşdırma: Bubblewrap, əksər Linux paylamalarında asanlıqla quraşdırıla bilər.

Yekun olaraq

Linux sandbox mühitini qurarkən, seçdiyiniz alətin spesifik tələblərinə uyğun olaraq sisteminizi hazırlamalısınız. Həmçinin, hər bir alət üçün uyğun sənədləri və quraşdırma təlimatlarını oxumaq faydalı olacaqdır.