Linux NTP (Network Time Protocol) serveri — şəbəkədəki digər komputer və şəbəkə cihazlarının vaxtını sinxronizasiya etmək üçün xidmət göstərən bir sistemdir. NTP serveri öz vaxtını başqa bir yüksək səviyyəli (stratum 0 və ya stratum 1) NTP serverindən alır və şəbəkədəki digər cihazlarla paylaşır. Linux sistemində NTP serverini quraraq, bütün şəbəkədəki cihazların dəqiq və vahid bir saat əsasında işləməsini təmin edə bilərsiniz.
Linux-da NTP Serverinin Konfiqurasiyası
- NTP Paketinin Quraşdırılması: İlk addım olaraq NTP serverinin quraşdırılması lazımdır. Ubuntu və Debian-da aşağıdakı əmr vasitəsilə NTP paketini quraşdırmaq mümkündür:
- Ubuntu və Debian-da aşağıdakı əmr vasitəsilə NTP paketini quraşdırmaq mümkündür:
Red Hat və CentOS-da NTP-ni quraşdırmaq üçün:
/etc/ntp.conf faylını redaktə etməlisiniz. Burada NTP serverinin hansı serverlərdən vaxt alacağını və hansı şəbəkələrə vaxt paylayacağını müəyyən edirsiniz.Əsas konfiqurasiya faylına bir neçə vacib sətir əlavə etmək lazımdır:
- Serverlər təyin etmək: Bu hissədə NTP serverinin vaxtı haradan alacağını təyin edirsiniz. Məsələn, aşağıdakı nümunədə Google NTP serverləri istifadə olunur:
restrict qaydalarını təyin etməlisiniz. Məsələn:
192.168.1.0 şəbəkəsində olan bütün cihazların serverdən vaxt sinxronizasiyası almasına icazə verilir.NTP Servisini yenidən başlatmaq: Konfiqurasiya dəyişikliklərindən sonra NTP serverini yenidən işə salmaq lazımdır:
ufw ilə firewall ayarı:
Server statusunu yoxlamaq üçün: NTP serverinin düzgün işlədiyini və vaxt sinxronizasiyasının uğurla həyata keçirildiyini yoxlamaq üçün aşağıdakı əmr işlədilə bilər:
- Bu komanda serverin hansı NTP mənbələrindən vaxtı aldığını və hansı cihazlara vaxt payladığını göstərir.
NTP Serveri Üçün Vacib Anlayışlar
- Stratum: NTP serverləri hiyerarşik struktura malikdir. Ən dəqiq NTP mənbələri (atom saatları və GPS sistemləri) stratum 0 səviyyəsinə malikdir. Bu mənbələrdən vaxt alan NTP serverləri stratum 1, daha sonra bu serverlərdən vaxt alanlar stratum 2 olur və s. Sinxronizasiya mənbəyinizə görə serverinizin stratum səviyyəsi müəyyən olunur.
- Drift Faylı: Sistem saatında kiçik fərqlər ola bilər. NTP, bu fərqləri qeyd etmək üçün bir drift faylı (adətən
/var/lib/ntp/ntp.drift) yaradır. Bu fayl NTP-nin zaman sinxronizasiyasını dəqiq saxlamaq üçün istifadə olunur.
Alternativlər:
- Chrony: NTP-nin daha sürətli və yeni versiyası kimi qəbul edilən chrony, NTP funksionallığını yerinə yetirir və çox dinamik şəbəkələr üçün daha sürətli sinxronizasiya təmin edir.
