Linux əməliyyat sistemində bir neçə fərqli görünüş və işləmə mühiti var. Bu mühitlərə masaüstü mühitləri deyilir. Hər masaüstü mühit istifadəçiyə fərqli rahatlıq verir. Ən məşhur Linux masaüstü mühitləri GNOME, KDE və XFCE-dir. Hər birinin öz üstünlüyü və çatışmazlığı var. İndi bunları sadə şəkildə izah edək.
GNOME sadə və təmiz görünən masaüstü mühitidir. GNOME istifadəçiyə minimal seçimlər verir. Burada az düymə var. GNOME-un dizaynı çox sadədir. GNOME iş zamanı kompüterdən bir az daha çox güc istəyir. GNOME zəif kompüterlərdə bir az yavaş işləyə bilər. GNOME çox stabil və etibarlıdır. GNOME ilə işləmək asan və sürətlidir. GNOME çox istifadə edilən mühitlərdən biridir. Ubuntu kimi məşhur sistemlər GNOME istifadə edir. GNOME iş üçün çox yararlıdır. GNOME diqqəti yayındırmır. GNOME istifadəçiyə sakit və səliqəli görünüş verir.
GNOME dizayn baxımından çox modern görünür. Animasiya və xüsusi effektlər azdır. Bu sadəlik yaratmaq üçündür. GNOME ilə işləyənlər çox tez öyrəşir. GNOME üçün əlavə proqramlar var. GNOME təhlükəsizlik baxımından da güclüdür. GNOME stabil işləyir. GNOME yeniləmələri mütəmadi gəlir. GNOME istifadə edənlər sadəlikdən razı qalır.
KDE isə tam fərqli mühitdir. KDE çox rəngli və animasiyalıdır. KDE istifadəçiyə hər şeyi dəyişmək imkanı verir. KDE-də menyuları, rəngləri, düymələri dəyişmək olur. KDE çox zəngin görünür. KDE Windows əməliyyat sisteminə bənzəyir. Windows-dan keçənlər KDE-ni rahat başa düşür. KDE-də çoxlu effekt var. KDE vizual baxımdan çox gözəldir.
Əvvəllər KDE resurs çox istifadə edirdi. Amma son illərdə KDE sürətli olub. İndi KDE zəif kompüterlərdə də yaxşı işləyir. KDE texniki istifadəçilər üçün maraqlıdır. Çünki hər detalı dəyişmək mümkündür. KDE istifadəçiyə fərqli seçimlər verir. KDE proqramları da çoxdur. Məsələn, Kdenlive video düzəltmək üçün proqramdır. Bu proqram KDE üçün yazılıb. KDE istifadə edənlər mühitdən çox məmnundurlar.
XFCE isə çox sadə və yüngül mühitdir. XFCE zəif və köhnə kompüterlər üçün idealdır. XFCE çox az güc istifadə edir. Ona görə köhnə kompüterdə də sürətli işləyir. XFCE görünüş baxımından sadədir. Windows XP-yə bənzəyir. XFCE-də animasiya və effekt azdır. Amma bu sürəti artırır.
XFCE sabit və sürətli işləyir. XFCE istifadə edənlər sistemin sürətindən razıdır. XFCE üçün də özəlləşdirmə var. Amma KDE qədər zəngin deyil. XFCE iş üçün sadəlik istəyənlərə uyğundur. XFCE resursları qoruyur. XFCE ilə köhnə kompüterlər yenə də faydalı olur.
Bu üç mühit arasında seçim istifadəçinin istəyindən asılıdır. Əgər sadəlik və təmizlik istəyirsənsə GNOME yaxşıdır. Əgər rəngli və özəlləşdirilən bir mühit istəyirsənsə KDE seçmək yaxşıdır. Kompüter zəifdirsə XFCE daha yaxşı işləyəcək. Hər mühitin öz istifadəçi kütləsi var. Ona görə Linux bu mühitlərlə daha çevik olur.
Linux-da bu mühitlər arasında keçid etmək mümkündür. İstəyən istifadəçi GNOME-u KDE-yə dəyişə bilər. Və ya XFCE yükləyə bilər. Bütün mühitlər pulsuzdur. İstədiyin zaman dəyişmək olur. GNOME sadə və sakit mühitdir. KDE rəngli və özəlləşdirilə bilən mühitdir. XFCE isə sürətli və sadə mühitdir.
GNOME resursları bir az çox istifadə edir. KDE orta səviyyədə resurs istifadə edir. XFCE isə az resurs istifadə edir. Ona görə kompüterin gücünə baxaraq seçim etmək lazımdır. GNOME yeni başlayanlar üçün də uyğundur. KDE dizaynı sevənlər üçün yaxşıdır. XFCE isə kompüterə yük salmaq istəməyənlər üçündür.
Bu mühitlərdən əlavə başqa mühitlər də var. Məsələn, MATE, LXDE, Cinnamon. Amma ən məşhurları GNOME, KDE və XFCE-dir. Hər kəs öz zövqünə uyğun seçim edə bilər. Linux-da seçim çoxdur. Bu da istifadəçiyə sərbəstlik verir.
Nəticədə GNOME, KDE və XFCE fərqli ehtiyaclar üçün hazırlanıb. Sadəlik, gözəllik və sürət istəyinə görə seçim etmək olur. Linux istifadə edənlər üçün bu müxtəliflik böyük üstünlükdür.
