SSL sertifikası, internetdə məlumatların təhlükəsiz ötürülməsini təmin edən bir təhlükəsizlik protokoludur. SSL (Secure Sockets Layer) sertifikası, veb server və müştəri (məsələn, veb brauzer) arasında şifrələnmiş bir əlaqə yaradır. Bu sertifikat, veb saytın kimliyini təsdiq edir və məlumatların üçüncü şəxslər tərəfindən oxunmamasını təmin edir.
SSL sertifikası, istifadəçilərə veb saytın etibarlılığını göstərir, çünki onu alan veb sayt, müvafiq təhlükəsizlik standartlarına uyğun gəlir. Sertifikatların bir çox növü vardır, məsələn, genişlənmiş doğrulama (EV), təşkilat doğrulaması (OV) və sadə doğrulama (DV) sertifikatları. Bu sertifikatlar, veb saytların istifadəçilərinə təhlükəsiz bir təcrübə təqdim etmək üçün hazırlanmışdır.
İnternet terminləri arasında yer alan SSL sertifikası istifadəçilər tərəfindən maraqla qarşılanır. SSL nədir və SSL sertifikası növləri mövzusuna girmədən əvvəl ümumi məlumatlardan bəhs etmək lazımdır.
SSL Sertifikası, Secure Socket Layer (Təhlükəsiz Soket Qatı) açılımına malikdir və veb saytların ünvanlarının doğruluğunu yoxlayır. Eyni zamanda şifrəli bir əlaqə də təmin edir. SSL sertifikası, təhlükəsizlik sertifikatının yaratdığı şifrəli bağlantı sayəsində veb saytların təhlükəsizliyini təmin edir. Bir tək SSL Sertifikası alaraq, bir neçə etki alanı (domain) içində istifadə etmək mümkündür. Bir şəxsin öz adına alacağı SSL sertifikası bir neçə serverdə istifadə oluna bilər, lakin bunun üçün çox etki alanlı SSL sertifikası alınması tələb olunur.
SSL təhlükəsizlik sertifikası olan alış-veriş saytlarını maraqlandırırsınızsa, bunu anlamağın sadə bir yolu var. Ünvan çubuğunda URL-nin yanında bir asma kilid simvolu görürsünüzsə, bu saytın SSL sertifikası var deməkdir. Ünvan çubuğunda asma kilid simvolunu gördükdə, o saytlardan rahatlıqla alış-veriş edə bilərsiniz.
SSL sertifikasına sahib olan saytlardan verilən məlumatlar ötürülərkən kredit kartı nömrəniz, adınız və digər məlumatlar görünmür. Kiber hücumlar, viruslar və ya zərərli proqramlar bu məlumatları oxuya bilmir. Hazırda istifadə olunan SSL sertifikatları əvvəlkilərə nisbətən daha inkişaf etmişdir, buna görə də məlumatlarınıza daxil olmaq asan deyil. Hər hansı bir saytın SSL sertifikatının içeriynə çatmaq istəyirsinizsə, asma kilid simvoluna tıklamanız kifayətdir. Bu simvola tıkladığınızda saytın SSL sertifika məlumatları və detalları görünəcəkdir. İnternet saytlarından yüklədiyiniz fayllara qarşı qoruma təmin etmir; bu cür qorunmalar üçün antivirus proqramları istifadə etməlisiniz.
SSL Sertifikası Növləri
SSL sertifikalarının müxtəlif növləri vardır, hər biri fərqli doğrulama səviyyəsinə və qoruma dərəcəsinə malikdir. Aşağıda bu sertifikatların əsas növləri və onların xüsusiyyətləri verilmişdir:
SSL Sertifikat növləri:
Genişləndirilmiş Doğrulama Sertifikatları (EV SSL)
Domen Doğrulama Sertifikatları (DV SSL)
Wildcard SSL Sertifikatlar
Şirkət Doğrulama Sertifikatı (OV SSL)
Çox Domen SSL Sertifikatlar (MDC)
Vahid Rabitə Sertifikatları (UCC)
SSL sertifikat mərhələləri yoxlanıldıqda, əslində, demək olar ki, 6 mərhələli prosesdir. Bu addımların hər biri millisaniyələrlə həyata keçirildiyi üçün siz gözləyərkən nə baş verdiyini belə dərk etməyəcəksiniz. Vebsayta qoşulmaq istədiyiniz zaman sayt qoşulmaq istəyən şəxsdən özünü tanımasını xahiş edir. Veb server və ya brauzer SSL sertifikatının surətini də göndərir. Sertifikat etibarlıdırsa, təsdiq siqnalı göndərildikdən sonra şifrələnmiş seansa başlamaq üçün rəqəmsal təsdiq verilir. Beləliklə, məlumatlar bu iki server və brauzer arasında paylaşılır və məlumatın kopyalanması mümkün deyil.
SSL sertifkatı nə işə yarayır?
Alış-veriş və e-ticarət saytlarının əsas məqsədi müştərilərin məlumat təhlükəsizliyini təmin etməkdir. Güvənilməyən bir saytdan istifadəçilər alış-veriş etmir; kimlik məlumatlarının, kart nömrələrinin və ya şifrələrin oğurlanacağı qorxusu ilə heç kim alış-veriş etməyə cəsarət etmir. Zamanla e-ticarət dayanma nöqtəsinə gələ bilər. İnternetdən satın alınan müxtəlif məhsul və xidmətlərin səbəbi, saytların SSL sertifikasına sahib olmasıdır.
E-ticarət saytları SSL sertifikası ilə qorunduqda, müştərilərin alış-veriş etməsi daha asan olur. SSL sertifikası, şirkətlərə və firmalara olan etimadı artırarkən istifadəçilərin məlumatlarını da qoruyur. SSL sertifikasına malik veb saytlar müştərilər tərəfindən daha etibarlı hesab olunur və bu protokola sahib saytların satış həcmi daha yüksəkdir.
SSL sertifkatı niyə lazımdır?
- Təühlükəsizlik: Onlayn alış-veriş edən insanların əməliyyatları saniyələr içində sistemdən keçir. Xüsusilə gündəlik satış həcmi yüksək olan saytlarda bu təhlükəsizliyi təmin etmədikdə müştərilər alış-verişdən çəkinirlər. SSL sertifikası, zərərli şəxslərin saytın saxtasını yaradaraq ödənişləri öz hesablarına köçürməsinin qarşısını alır.
- Təhlükəsiz Məlumat İletimi: SSL sertifikası, server və brauzer arasında məlumatların təhlükəsizliyini təmin edir. SSL sertifikası sayəsində server və brauzer arasındakı verilənlər şifrələnərək qarşı tərəfə ötürülür. Şifrələnərək göndərilən məlumatlar nə dəyişdirilə bilər, nə də kopyalana bilər.
- Güvənilirlik İndikatoru: Bir saytda SSL sertifikası yoxdursa, brauzer o saytı “güvənli deyil” kimi işarələyir. Bu göstərici ilə qarşılaşdığınızda, həmin saytlardan alış-veriş etməyi düşünməzsiniz. SSL sertifikası ilə şəxsi məlumatlarınız, maliyyə məlumatlarınız da daxil olmaqla, bütün məlumatlarınızı qoruma altına alır.
- Məlumatların qorunması: Məlumatların, müqavilələrin, qeydiyyat məlumatlarının təhlükəsiz bir şəkildə ötürülməsini təmin edir. Həmçinin, istifadəçilərin şəxsi məlumatlarının qorunmasını artırır.
Bu səbəblərdən ötəri SSL sertifikası, müştərilərin etibarını qazanmaq və onlayn əməliyyatların təhlükəsizliyini artırmaq üçün olduqca vacibdir.
SSL sertifikatını necə əldə etmək olar?
Saytınız üçün SSL Sertifikatı almaq istəyirsinizsə, əvvəlcə server provayderinizlə əlaqə saxlamalısınız. Server təminatçıları istifadə etdiyiniz serverin növündən asılı olaraq pulsuz sertifikatlar təqdim edə bilər. Bundan əlavə, pulsuz SSL Sertifikatı əldə etmək üçün Cloudflare-dən istifadə edə bilərsiniz. Ödənişli sertifikatlar üçün sertifikatın qiyməti istədiyiniz təhlükəsizlik səviyyəsindən asılı olaraq dəyişir. Yüksək səviyyəli müdafiə istəyirsinizsə, büdcənizi genişləndirməlisiniz.
