Əziz oxucular,
Bu gün sizə şəbəkənin ən önəmli mövzularından biri olan İP hesablama qaydasını izah edəcəyik. Əgər bu mövzunu başa düşməsəniz digər şəbəkə mövzularınıza keçməyin.IP subnetting (şəbəkə alt hissələrə bölünmə) şəbəkə ünvanlarını daha kiçik, idarə edilə bilən hissələrə bölmək prosesidir. Bu, şəbəkə idarəçiliyini daha effektiv hala gətirmək və IP ünvanlarını daha yaxşı idarə etmək üçün istifadə olunur. Aşağıda IP subnetting-in əsas anlayışları və məqsədləri izah edilir:
1. Subnetting Nədir?
Subnetting, böyük bir IP şəbəkəsini daha kiçik sub-şəbəkələrə bölmək prosesidir. Bu sub-şəbəkələr (subnetlər) özlərinin ayrı şəbəkə ünvanlarına və host ünvanlarına malikdir. Hər bir subnet, əsas şəbəkə ünvanından yaranır və özünün şəbəkə maskasına (subnet maskasına) sahib olur.
2. Subnet Maskası
Subnet maskası, IP ünvanının hansı hissəsinin şəbəkə ünvanı olduğunu və hansı hissəsinin host ünvanı olduğunu müəyyən edir. Subnet maskası 32 bit uzunluğundadır və IP ünvanını şəbəkə və host hissələrinə ayırır. Məsələn, 255.255.255.0 subnet maskası, şəbəkə hissəsinin ilk 24 bit olduğunu göstərir.
3. Subnetting-in məqsədi nədir?
Resursların İdarə Edilməsi: Şəbəkə adreslərinin daha kiçik hissələrə bölmək, IP ünvanlarını daha səmərəli şəkildə istifadə etməyə kömək edir.
Təhlükəsizlik: Fərqli subnetlər arasında trafik izolyasiyası təmin etmək, təhlükəsizliyi artırır.
Trafik İdarəetməsi: Şəbəkə trafikini kiçik subnetlər arasında paylmaq , şəbəkə performansını artırır.
Şəbəkə İdarəetməsi: Daha kiçik subnetlər daha asan idarə olunur və şəbəkə problemlərinin diaqnozu daha asan olur.
4. Subnetting Necə İşləyir?
Subnetting prosesi aşağıdakı addımları əhatə edir:
Şəbəkə adresini və Subnet Maskasını Müəyyənləşdirin: İstədiyiniz şəbəkə ünvanını və istifadə edəcəyiniz subnet maskasını müəyyən edin.
Subnetlərə Bölünmə: Şəbəkə ünvanını və subnet maskasını istifadə edərək, şəbəkəni daha kiçik subnetlərə bölün. Hər bir subnet özünün şəbəkə ünvanına, subnet maskasına və host ünvanlarına sahib olacaq.
Yeni Subnetlər və Ünvanları Hesablayın: Hər bir yeni subnet üçün şəbəkə ünvanlarını, broadcast ünvanlarını və istifadə oluna bilən host ünvanlarını hesablamaq.
5. CIDR
CIDR (Classless Inter-Domain Routing) subnetting prosesini daha sadə və dəqiq edir. CIDR notası şəbəkə hissəsinin bit uzunluğunu göstərir. Məsələn, 192.168.1.0/26 CIDR qeydi şəbəkə hissəsinin 26 bit olduğunu göstərir və 64 IP ünvanı (62 istifadə oluna bilən) təmin edir.
Nümunə
Əgər sizdə 192.168.1.0/24 şəbəkəsi varsa və bunu 4 subnetə bölmək istəyirsinizsə, subnet maskasını /26 olaraq dəyişdirirsiniz. Bu zaman hər bir subnetdə 64 IP ünvanı olacaq, bu da 4 subnetin hər biri üçün:
1-ci Subnet: 192.168.1.0/26
2-ci Subnet: 192.168.1.64/26
3-cü Subnet: 192.168.1.128/26
4-cü Subnet: 192.168.1.192/26
Hər bir subnetdə şəbəkə ünvanı, broadcast ünvanı və host ünvanları olacaq.
Subnetting, şəbəkə planlaşdırması və idarəetməsi üçün əhəmiyyətli bir anlayışdır və düzgün tətbiq edildikdə, şəbəkə performansını və təhlükəsizliyini əhəmiyyətli dərəcədə artırır.
IP subnetting (şəbəkə altına bölünmə) şəbəkə ünvanlarını daha kiçik şəbəkələrə bölmək üçün istifadə olunur. Bu, şəbəkə idarəçiliyini daha effektiv və resurs istifadəsini daha səmərəli etmək üçün faydalıdır. Aşağıda IPv4 subnetting üçün əsas qaydalar və addımlar təqdim olunur:
1. Subnet Maskası
Subnet maskası IP ünvanının şəbəkə və host hissələrini ayırmağa kömək edir. Məsələn, 255.255.255.0 subnet maskası 24 bit şəbəkə hissəsi və 8 bit host hissəsi olan bir şəbəkə göstərir. Subnet maskasında 1-lərlə təmsil olunan hissə şəbəkə hissəsini, 0-larla təmsil olunan hissə isə host hissəsini göstərir.
2. Subnetting Addımları
Addım 1: Şəbəkə Ünvanını və Subnet Maskasını Müəyyənləşdirin
Məsələn, sizdə 192.168.1.0/24 şəbəkəsi var. Bu şəbəkəni daha kiçik subnetlərə bölmək istəyirsiniz.
Addım 2: Subnetlərə Bölgü
Subnetləri necə bölmək istədiyinizi qərarlaşdırın. Məsələn, əgər siz 192.168.1.0/24 şəbəkəsini 4 subnetə bölmək istəyirsinizsə, hər bir subnet üçün əlavə 2 bit istifadə etməlisiniz (/24 + 2 = /26).
Addım 3: Yeni Subnet Maskasını Hesablayın
Yeni subnet maskası 255.255.255.192 olacaq. Bu, /26 CIDR notası ilə göstərilir.
Addım 4: Yeni Subnetlər və adreslərini Hesablayın
Subnetlərin Hesablanması:
1-ci Subnet:
Şəbəkə Ünvanı: 192.168.1.0
Broadcast Ünvanı: 192.168.1.63
İstifadə oluna bilən Ünvanlar: 192.168.1.1 – 192.168.1.62
2-ci Subnet:
Şəbəkə Ünvanı: 192.168.1.64
Broadcast Ünvanı: 192.168.1.127
İstifadə oluna bilən Ünvanlar: 192.168.1.65 – 192.168.1.126
3-cü Subnet:
Şəbəkə Ünvanı: 192.168.1.128
Broadcast Ünvanı: 192.168.1.191
İstifadə oluna bilən Ünvanlar: 192.168.1.129 – 192.168.1.190
4-cü Subnet:
Şəbəkə Ünvanı: 192.168.1.192
Broadcast Ünvanı: 192.168.1.255
İstifadə oluna bilən Ünvanlar: 192.168.1.193 – 192.168.1.254
3. CIDR Notası ilə Subnetting
CIDR notası subnetting prosesini daha asanlaşdırır. CIDR notası / simvolundan sonra şəbəkə hissəsinin bit uzunluğunu göstərir. Məsələn, 192.168.1.0/26 subnet maskasının 26 bit olduğunu və 64 IP ünvanı (62 istifadə oluna bilən) təmin etdiyini göstərir.
4. İp Adresləri və Broadcast Ünvanları
İp Ünvanı: Şəbəkə daxilindəki fərdi cihazı təmsil edir.
Broadcast Ünvanı: Şəbəkə daxilindəki bütün cihazlara məlumat göndərir.
Qısaca Nəticə
Subnetting, IP ünvanlarının idarə edilməsini daha yaxşı təmin etmək üçün şəbəkəni daha kiçik hissələrə bölmək məqsədini güdür. Əsas addımlar şəbəkə ünvanını və subnet maskasını müəyyən etmək, subnetlərə bölmək, yeni subnet maskasını hesablamaq və hər bir subnetin ünvanlarını təyin etməkdir
