Kibertəhlükəsizlik sahəsi günüdən-günə daha çox əhəmiyyət kəsb edir. Müasir dünya şəraitində, texnologiyaların üniversal istifadəsi yeni təhlükələrin yaranmasına səbəb olur. Bu təhlükələri idarə etmək üçün “risk” anlayışı çox vacibdir.
Gəlin sizinlə birlikdə riskə baxaq.Risk nədir?
Risk, bir hadisənin baş vermə ehtimalı və onun mümkün təsirləri kimi təyin edilir. Kibertəhlükəsizlik baxımından, bu, bir təhdidin mükəmməl düzgün əsaslarla reallaşması halında mümkün ziyanı ifadə edir.
Riskin tərkib hissələrinə baxdıqda Kibertəhlükəsizlik riskinin qiymətləndirilməsi üçün aşağıdı tərkib hissələri düzgün əsaslarla başa düşülməlidir
- Təhdid (Threat) – Ziyan vurmaq üçün potensial niyyət və ya vasitə.
- Zəiflik (Vulnerability) – Təhdidin reallaşmasını asanlaşdıran sistem xətaları.
- Təsirlər (Impact) Hadisənin reallaşması halında biznesə, müsbət performansa və ya məlumatlara dəyən ziyan.
Risk növlərinə baxdıqda Kibertəhlükəsizlikdə risk bir neçə kateqoriyada sinifləndirilməkdir
- Strateji Risk: Yanlış biznes qərarlarının nəticəsi.
- Operativ Risk: Sistem xətaları, proses problemləri və ya insan səhvindən yaranan risk.
- Texniki Risk: Zəif parollar, proqram təminatı xətaları kimi texnoloji problemlər.
- Hüquqi Risk: Tənzimləmə qanunlarını pozmaqdan yaranan risk.
Riskin qiymətləndirilməsinə baxaq Riskin idarə olunması onun qiymətləndirilməsi ilə başlayır. Bu proses aşağıdı əsas addımlardan ibarətdir
- Riskin müəyən edilməsi Mümkün təhdid və zəifliklərin tanınması.
- Riskin təhlili: Ehtimal və təsirlərin qiymətləndirilməsi.
- Riskin qiymətləndirilməsi: Prioritetlərin müyən edilməsi.
- Riskin azaldılması: Zəifliklərin aradan qaldırılması və ya təhlükənin minimuma endirilməsi.
Yarana biləcək riskin azaldılması strategiyaları Kibertəhlükəsizlik riskinin idarə olunması üçün bir neçə strategiya mövcuddur
- Riskin qəbul edilməsi: Risk kiçikdirsə, onu qəbul edib nəzarət altında saxlamaq.
- Riskin azaldılması: Təhdid və zəifliklərin təminatını təkmilləşdirmək.
- Risk təhlükəsininz dərk Edilməsi: Sığorta vasitəsilə riskin ötürülməsi.
- Riskin aradan qaldırılması: Sistemdə mümkün zəifliklərin tamamilə yox edilməsi.
Yekunda bildirmək istərik ki,Risk anlayışı kibertəhlükəsizlikdə çox əhəmiyyətlidir. Sistemlərin qorunması, biznesin davamılılığı və müştərilərin etibarının qorunması üçün riskin idarə olunması şərtlidir. Şirəkətlər risk qiymətləndirmə strategiyalarını implementasiya edərək daha güclü kibertəhlükəsizlik mühiti yarada bilərlər.
