Linux

Linux chmod İcazələri sadə izahla

Linux əsaslı əməliyyat sistemində fayl və folder icazələrin düzgün şəkildə təyin olunması sistemin təhlükəsizliyi və idarəolunması baxımından böyük əhəmiyyət daşıyır. Hər bir fayl və kataloq üç əsas istifadəçi qrupu üçün icazələrə malikdir: sahibi (owner), qrup (group) və digər istifadəçilər (others). Bu icazələr üç əsas növdə olur: oxuma (read – r), yazma (write – w) və icra (execute – x).
Fayllar üçün icazələr
  1. Oxuma – fayl məzmununu oxumağa icazə verir.
  2. Yazma – faylın məzmununu dəyişməyə imkan verir.
  3. İcra – faylı proqram kimi işlətməyə imkan yaradır.
Folder üçün icazələr
Oxuma – Folderin içindəkilərin siyahısını göstərməyə imkan verir.
Yazma – kataloqa fayl əlavə etməyə və ya silməyə imkan verir.
İcra – Folder daxil olmağa və oradakı fayllara baxmağa icazə verir.
İcazələri chmod komandası ilə dəyişmək mümkündür. Məsələn, chmod 755 fayl.sh komandası fayla sahib üçün tam icazə, digərləri üçün oxuma və icra icazəsi verir. Bu nömrələr ikili sistemə əsaslanaraq təyin edilir: r=4, w=2, x=1. chown əmri ilə faylın sahibini, chgrp ilə isə qrupunu dəyişmək olar.
Doğru icazələrin təyini sistemə sızmaların qarşısını almaqda və istifadəçilərin yalnız lazım olan funksiyalara çıxışını təmin etməkdə mühüm rol oynayır.
chmod İcazələrinin cədvəlini təqdim edirəm (Numerik format)
Rəqəm            icazə
0 —        Heç bir icazə yoxdur
1 –x        Yalnız icra (execute)
2 -w-        Yalnız yazma (write)
3 -wx        Yazma və icra
4 r–          Yalnız oxuma (read)
5 r-x          Oxuma və icra
6 rw-         Oxuma və yazma
7 rwx         Oxuma, yazma və icra

Related Articles

Bir cavab yazın

Sizin e-poçt ünvanınız dərc edilməyəcəkdir. Gərəkli sahələr * ilə işarələnmişdir

Həmçinin bax
Close
Back to top button